Met verschillende stakeholders is gebrainstormd over wat er op landelijk-, bestuurs- en directieniveau nodig is om kansrijk te blijven opleiden in het MBO. Het MBO van de toekomst vraagt om directe actie, waarbij het belangrijk is niet te wachten op wettelijke verankering, maar gebruik te maken van de ruimte die er al is. Daarvoor is lef en eigenaarschap op directieniveau cruciaal. De rol van de docent verschuift naar een verbindende rol van coach en begeleider, waarbij docenten studentgericht, vraag gestuurd onderwijs verzorgen en de student begeleide keuzevrijheid krijgt. Dit is mogelijk door het versterken van de samenwerking met bedrijven en differentiatie in het onderwijs. Opleiden in het werkveld verhoogt de relevantie van het onderwijs en de levenslange leerweg. Flexibiliteit kan bevorderd worden door het afschaffen van crebo's en het toekennen van civiel effect aan activiteiten in de beroepspraktijk. Door zowel diploma's als deelcertificaten (via uitwisselbare microcredentials) aan te bieden en daarmee tegemoet te komen aan diverse studentbehoeften, zal de studenttevredenheid en de tevredenheid van bedrijven toenemen. Samen maken we een toekomstbestendig onderwijssysteem dat de behoeften van studenten en de samenleving als geheel dient.
Binnen het Transitieteam Kans Opleiden (LLO) streven we naar een goed narratief waarin concrete doelstellingen worden gekoppeld aan onze ambitie om het onderwijs te transformeren. We begrijpen het belang van het creëren van samenhang in onze activiteiten, zodat we effectief kunnen werken aan onze doelen. Onze focus ligt op het anders kijken naar talent en het loslaten van traditionele volgordelijkheid. Door te modulariseren kunnen we flexibeler inspelen op de behoeften van individuele studenten en de veranderende arbeidsmarkt. Een cruciaal aspect van ons werk is de nauwe samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs. We geloven dat bedrijven een waardevolle rol kunnen spelen in het ontwerp van ons onderwijsaanbod, bijvoorbeeld door input te leveren voor keuzedelen binnen het LLO-aanbod. We moedigen daarom experimenten aan waarbij het werkveld en het onderwijs samenwerken om innovatieve leerervaringen te creëren. Daarnaast benadrukken we het belang van het delen van kennis op sectorniveau. Door elkaar op te zoeken en ervaringen te delen, kunnen we van elkaar leren en gezamenlijk bijdragen aan de ontwikkeling van het onderwijs.
Om een permanente transitie te realiseren binnen onderwijsteams, is het van belang om vanuit een gedragen onderwijsvisie te werken. Voor de realisatie van deze visie is het belangrijk om binnen de onderwijsteams het gesprek te voeren over deze visie en het te vertalen in concrete doelstellingen. Het spreken van dezelfde taal is belangrijk om in samenhang de doelstellingen te operationaliseren. Ook is een passende balans van top-down en bottom-up belangrijk: de behoefte aan sturing en betrokkenheid, maar ook de eigen creativiteit en expertise in kunnen zetten voor oplossingen. Daarnaast zijn toegewijde capaciteit/bemensing voor change projecten, dwarsverbanden in de organisatie en een passende PDCA-cyclus succesfactoren. Tenslotte is het belangrijk om een permanente transitie met diverse deskundige betrokkenen vanuit de organisatie en het werkveld in praktijk te brengen, waarbij goed gekeken moet worden naar de gewenste tijd die nodig is om de transitie te realiseren.
Een duurzame aanpak voor MBO Bedrijfsvoering en Digitalisering vereist een voortdurende transitie, waarbij het onderwijs zich kan aanpassen aan veranderende behoeften, technologie en methodiek. Samenwerking in samenhang staat centraal, met een focus op een ondernemende cultuur en samenwerking met andere instellingen en organisaties in de regio. Hierbij dienen onder andere docenten opgeleid te worden om te kunnen anticiperen op digitale veranderingen, waarbij besluitvorming moet plaatsvinden in kleinere teams, en wordt ondersteund door een regiegroep voor digitalisering. Inzicht, advies en sturing op basis van data zijn sleutelcomponenten voor duurzame innovatie in MBO Bedrijfsvoering en Digitalisering. Door de genoemde pijlers te integreren, kunnen onderwijsinstellingen zich succesvol aanpassen aan de dynamiek van de moderne maatschappij en de behoeften van studenten effectief vervullen.
Er is een breed overleg geweest met verschillende stakeholders op landelijk-, bestuurs- en directieniveau om de toekomst van het MBO-onderwijs vorm te geven. Het is duidelijk geworden dat er behoefte is aan directe actie om het onderwijs kansrijk te houden, waarbij het belangrijk is om niet te wachten op wettelijke verankering, maar gebruik te maken van bestaande ruimte. Een verschuiving naar een meer studentgericht, vraag gestuurd onderwijsmodel, waarbij docenten een coachende rol vervullen en er nauwere samenwerking is met bedrijven, wordt benadrukt. Flexibiliteit wordt gestimuleerd door modularisering en het aanbieden van deelcertificaten naast traditionele diploma's. Het delen van kennis en ervaring op sectorniveau is essentieel voor verdere ontwikkelingen in het onderwijs. Dit alles is gericht op het creëren van een toekomstbestendig onderwijssysteem dat tegemoetkomt aan de behoeften van zowel studenten als de samenleving.
Ben je nieuwsgierig geworden en wil je meer weten, bekijk nu de video of download hier de flyer Permanente Transitie.
Als voorzitter van de marktgroep onderwijs ben ik betrokken bij onderwijsvernieuwing en onderwijsinnovatie in de gehele onderwijsketen en draag ik bij aan duurzaam en betekenisvol (beroeps)onderwijs.
bekijk profiel