Wat komt er kijken bij de organisatie van ‘Kansrijk Opleiden’ in het MBO? Veel onderwijsinstellingen worstelen met dit thema. Vooral de ‘HOE’-vraag geeft veel bestuurders, directeuren en programmaleiders hoofdbrekens. Tijdens de inspiratiesessie op 8 februari 2024, gingen Onno-Hans Noteboom en Ard van Diepen op zoek naar antwoorden op deze vraag. In deze 3de blog nemen we je mee in de resultaten en krijg je tips & adviezen om de maatschappelijke opgave(n) van het MBO succesvol te implementeren:
In de trajecten die Arlande bij diverse onderwijsinstellingen uitvoert, beantwoorden wij de HOE-vraag vanuit het aspect Programma governance, draaglak en creëren van beweging.
Om ‘Kansrijk Opleiden’ te realiseren is het essentieel om op verschillende niveaus binnen de organisatie doelgerichte governance te organiseren, we doen dit weer aan de hand van de eerdergenoemde perspectieven:
Perspectief Stuurgroep
Op het niveau van de stuurgroep is het cruciaal om niet te wachten op wettelijke verankering, en juist gebruik te maken van de ruimte die er is voor initiatief. Dit vereist een proactieve aanpak, waarbij de stuurgroep de richting bepaalt en flexibel inspeelt op veranderingen in de omgeving.
Perspectief Portfolio-, en Programmaboard
Op het niveau van de changeorganisatie staat het bevorderen van verandering centraal, waarbij het bedrijfsleven en de arbeidsmarkt actief worden betrokken bij het sturen op onderwerpen in de opleiding. Financiering vanuit de sector en aanpassingen in CAO's spelen hierbij een belangrijke rol.
Perspectief Onderwijsteam en onderwijskwaliteit
Voor het onderwijsteam en de onderwijskwaliteit is het van belang om de balans te vinden tussen wensen en sturing, waarbij de PDCA-cyclus als leidraad fungeert. Betrokkenheid bij de creatieve processen en het creëren van een eenduidige taal zijn hierbij essentieel, waarbij naast de lijn ook klankbordgroepen en teams worden ingezet.
Perspectief Bedrijfsvoering en Digitalisering
Op het niveau van bedrijfsvoering en digitalisering is het noodzakelijk om een verbinding te leggen tussen bedrijfsvoering en de kernactiviteiten, met specifieke aandacht voor ‘Leven Lang Ontwikkelen’ en Flexibilisering. Standaardisatie en structuur dragen bij aan efficiëntie, terwijl HR-beleid ruimte moet bieden voor zelfontwikkeling en continue leren binnen de organisatie.
Het organiseren van draagvlak om ‘Kansrijk Opleiden’ te realiseren vereist een holistische benadering op verschillende niveaus binnen de organisatie:
Perspectief Stuurgroep
Op het niveau van de stuurgroep is een coachende en begeleidende rol van de docent cruciaal, waarbij lef en eigenaarschap op directieniveau en commitment van het bestuur de basis leggen voor een gedragen aanpak. Het streven naar studentgericht onderwijs en nauw contact met bedrijven bevordert differentiatie en verhoogt de relevantie van het onderwijs.
Perspectief Portfolio-, en programmaboard
In de changeorganisatie is het van belang om kennis sectorbreed te delen en te experimenteren met de integratie van onderwijs en werkveld.
Perspectief Onderwijsteam en onderwijskwaliteit
Op het niveau van het onderwijsteam en de onderwijskwaliteit is continue professionalisering van docenten essentieel, waarbij vertrouwen, een passende jaartaak en heldere normen bijdragen aan een solide basis.
Perspectief Bedrijfsvoering en Digitalisering
Voor de bedrijfsvoering en digitalisering zijn programma's, projecten en procestafels nodig om permanent te veranderen en een nauwe afstemming te bewerkstelligen tussen onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering. Het implementeren van datagedreven werken, inzicht en advies, en een 'First Time Right'-aanpak in sturing zorgen voor efficiënte processen en systemen die de realisatie van kansrijk opleiden ondersteunen.
Om beweging te organiseren voor het realiseren van ‘Kansrijk Opleiden’, is een gecoördineerde aanpak op verschillende niveaus binnen de organisatie noodzakelijk;
Perspectief Stuurgroep
Op het niveau van de stuurgroep is het van belang om studenten goed te leren kennen en onderwijs studentgericht vorm te geven, waarbij traditionele kaders zoals Crebo's worden heroverwogen en het civiel effect van een diploma wordt onderzocht. Het streven naar tevredenheid bij zowel bedrijven als studenten vereist een sterke verbinding tussen docenten en studenten en biedt keuzevrijheid in het onderwijsproces.
Perspectief Portfolio-, en programmaboard
Binnen de changeorganisatie is het essentieel om een goed narratief te ontwikkelen dat concrete doelstellingen verbindt aan ambitie, waarbij samenhang tussen verschillende activiteiten wordt bewaakt en een te sterke focus op een specifieke oplossing wordt vermeden.
Perspectief Onderwijsteam en onderwijskwaliteit
Hier moeten dwarsverbanden en samenhang worden gezocht tussen studenten, docenten, teamleiders, directie en het beroepenveld. Het is belangrijk om hierbij de juiste mensen aan tafel te hebben, zowel hiërarchisch als op basis van deskundigheid, waarbij eigenaarschap wordt gestimuleerd en hiërarchie wordt losgelaten ten gunste van de juiste personen op de juiste plaats.
Perspectief Bedrijfsvoering en Digitalisering
In termen van bedrijfsvoering en digitalisering is het cruciaal om kleine, zichtbare verbeteringen door te voeren, waarbij aandacht wordt besteed aan het individu, het team en het leiderschap, en interne communicatie wordt gefaciliteerd om een cultuur van voortdurende verbetering te stimuleren.
Benieuwd waar jij staat in het realiseren van de werkagenda MBO? Heb je de programma governance, draagvlak en het creëren van beweging goed georganiseerd binnen jouw onderwijsinstelling? Arlande helpt je graag verder op weg.
Download de flyer FLYER PERMANENTE TRANSITIE
Bekijk de vide 'Permanente transitie'
Bovenstaand is de 3de blog van ons onderwijsteam met tips en adviezen voor de Permanente Transitie van het onderwijs.
In blog 1: PERMANENTE TRANSITIE IN HET ONDERWIJS hebben wij je meegenomen in de vier perspectieven op het vraagstuk die integraal de weg uitzetten naar ‘Kansrijk Opleiden' en een 'Visie’.
In blog 2: ‘Kansrijk Opleiden’ en ‘Leven Lang Ontwikkelen’ namen we je mee in het 'WAT’ van de verschillende perspectieven binnen de eigen mbo-instelling.
Als projectleider ben ik betrokken projecten op het gebied van sturingsinformatie en organisatieontwikkeling. Mijn bijdrage zit in het zien van de (dys) functionaliteiten in organisaties waarbij ik in staat ben om vanuit de relatie stapsgewijs verbeteringen aan te brengen.
bekijk profielAls voorzitter van de marktgroep onderwijs ben ik betrokken bij onderwijsvernieuwing en onderwijsinnovatie in de gehele onderwijsketen en draag ik bij aan duurzaam en betekenisvol (beroeps)onderwijs.
bekijk profiel